Droga ekspresowa S5 zyskała symboliczną nazwę Trasa Powstańców Wielkopolskich. Inicjatywa, która narodziła się w Poznaniu pod koniec 2022 roku, została zrealizowana dzięki zaangażowaniu wielu osób, organizacji oraz samorządów z regionów położonych wzdłuż tej ważnej arterii komunikacyjnej.
O nadaniu nazwy poinformował w mediach społecznościowych wojewoda kujawsko-pomorski Michał Sztybel. Jak podkreślił, projekt miał dla niego szczególne znaczenie:
„Przepiękna wiadomość w rocznicę wybuchu zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego. Droga ekspresowa S5 oficjalnie otrzyma symboliczną nazwę — Trasa Powstańców Wielkopolskich. To trasa łącząca miasta, gminy i regiony, które dzięki zrywowi powstańców wróciły do Polski — w tym znaczna część województwa kujawsko-pomorskiego. Od początku wspierałem ten projekt i jestem dumny, że mogłem być jego współinicjatorem.”
Droga ekspresowa S5 łączy Grudziądz, Bydgoszcz, Poznań i Wrocław, stanowiąc jeden z kluczowych szlaków komunikacyjnych w kraju. Ułatwia przemieszczanie się pomiędzy północno-wschodnią a południowo-zachodnią częścią Polski. Jej budowa trwała w latach 2009–2022, a całkowita długość trasy wynosi obecnie około 353 kilometrów.
Nowa nazwa trasy nawiązuje do wydarzeń sprzed ponad stu lat. Powstanie Wielkopolskie wybuchło 27 grudnia 1918 roku w Poznaniu i szybko objęło niemal całą Wielkopolskę. Polacy podjęli walkę zbrojną o przyłączenie ziem pozostających pod zaborem pruskim do odradzającej się Rzeczypospolitej. W toku walk oddziały powstańcze dotarły również w okolice Bydgoszczy, gdzie toczyły się m.in. bitwy pod Brzozą, Rynarzewem, Ślesinem i Mroczą.
Jednym z tragicznych epizodów była noc z 15 na 16 czerwca 1919 roku, kiedy w Murowańcu doszło do zaciętej walki, w której poległo 15 powstańców. Ranni trafili do niewoli, a następnie do szpitala wojskowego w Bydgoszczy. Wśród nich znajdował się nieznany z imienia i nazwiska powstaniec, który zmarł po kilku dniach, nie odzyskawszy przytomności. Mimo podjętych prób nie udało się ustalić jego tożsamości.
Społeczeństwo Bydgoszczy oddało mu hołd, organizując uroczysty pogrzeb 26 czerwca 1919 roku na cmentarzu Nowofarnym. W kolejnych latach miejsce spoczynku zyskało trwałe upamiętnienie w postaci murowanej krypty i marmurowej płyty z inskrypcją „Nieznanemu Powstańcowi Wlkp. Rodacy”. Bydgoski Grób Nieznanego Powstańca pozostaje jedynym takim miejscem w Polsce, symbolizującym pamięć o bezimiennych uczestnikach zwycięskiego zrywu.
Zwycięstwo Powstania Wielkopolskiego oraz postanowienia traktatu wersalskiego, podpisanego 28 czerwca 1919 roku, doprowadziły do powrotu niemal całej Wielkopolski i Kujaw, w tym Bydgoszczy, do Polski. Zapisy traktatu weszły w życie 10 stycznia 1920 roku, a już 19 stycznia w Bydgoszczy nastąpiło oficjalne przejęcie władzy przez polską administrację. Dzień później do miasta wkroczyły oddziały Wojska Polskiego.
Nadanie drodze ekspresowej S5 nazwy Trasy Powstańców Wielkopolskich stanowi dziś nie tylko element symboliczny, lecz także trwałe przypomnienie o historycznych wydarzeniach, które ukształtowały losy regionu i całego kraju.
